Блузирање (207-237)

(прва кавадаречка колумна)

Уште една година е зад нас. Турболентна. А всушност кога овде годините не биле турболентни?! Четврт век живееме во константен стрес и постојана политикантска тортура. Повеќето млади родени во самостојна Македонија и не знаат за поинаков живот. Ма, ниту останатите немаме поим како е да се живее спокојно, досадно, нормално. Екстремен политички авантуризам, поткрепен со 25 годишни изборни кампањи, кои никако да престанат. Да, уште една година завршува, па и во Кавадарци.

Некогаш годините овде завршуваа со пола метро снег пред Нова година. Уф, снег, спокој, баби и дедовци со божиќни и новогодишни финти. Па фина зимска идила до после Божиќните празници. И животот не престануваше поради снегот. Напротив. Целиот град беше надвор. Можеби и денес е надвор (без снег, со загаден воздух), ама опседнат од таканаречените предновогодишни попусти. А попустите тури – бери, со цени дупло поголеми од секојдневните во извиканите светски шопинг центри. Тоа е најверојатно поради нашиот неверојатен економски подем. Земаш плата, плаќаш сметки, троа шеткараш по “Илинденска“, пиеш кафе три – четири часа во некое од трендовските кафулиња, повторно шеткараш по “Илинденска“, ги читаш цените на брендовите (од сомнителни дестинации) и таман те бендисало некое алиштенце, па ти светнале очињата и оп – чичко извршител навреме си ја завршил работата. Па ај по дома на нервирање. Барем караниците да бидат во кругот на семејството. Не дека кафеаните низ Кавадарци не се полни, не дека не се тераат предновогодишни лумперајки, арно ама во Кавадарци кафеаните одсекогаш биле полни пред и за време на големите празници. Така да, кафеанскиот “живот“ не е мерило за економската “благосостојба“.

И друго нешто. Да ви се наврам во медиумите кои ширите омраза константно и намерно. Од електронски до печатени. Ниту за “по надвор“ не ве бива. Побитни информации има на етикетите од производите за општа потрошувачка. На пример на средствата за чистење на WC шолјата.Толку за тоа.

И за да не се забега во некој непознат правец, тука се драгите луѓе. А тие понекогаш (од што им беше овде многу добро, заминаа фамилијарно одовде засекогаш, за наша жал) ме прашуваат зошто сум уште тука? Зошто?! Од што ми се сака и ми се може. До кога? Е, за тоа во некоја друга прилика. Можеби за време на Коледе, уште еден традиционален празник кој наскоро ќе ни го забранат. Ако дозволиме, секако ќе го сторат тоа.

П.С. Со оглед на тоа што е крај на годината и се прават некакви сондажи, анализи, избори на нај – нај во изминатата година на се и сешто, за 2016 овде нема да правиме никакво прогласување на најдобри, без разлика на тоа што со години наназад правев (субјективен) избор на културен и уметнички настан на годината во Кавадарци. Едноставно, падот на сите општествени стандарди, некреативноста, комерцијалноста, лигавењето, прави бесмислени многу нешта под ова поднебје. Ма, да не се заебаваме. Изложбата на фотографии на Гордан Ристовски Гого во Домот на културата ќе да е еден од настаните кои беше битно да се посетат. Па и “Пријателите за Ристо Соколов Сокол“ во “Астрато“. Да, се изнарипав на концертот”Rock Simphony” на Камерниоторкестар од Битола. И толку почитувани сопатници низ блузирањево. Доста беше. Барем за оваа година.

By

Марјан Т.

Бул.“Џон Ленон“ 3

Кавадарци

---

 [H1]

Блузирање (206-236)

(прва кавадаречка колумна)

Паметам, а паметам од поодамна, кога Кавадарци беше многу помал град од што е денес. По површина и бројка, а во суштина беше поголем град од она што Кавадарци е денес. Паметам, особено што за скоро ќе прославам половина век од сопственото постоење, настрана тоа што досега живеев на четири адреси низ фини градски населби и улици, па затоа и приказните кои ги делам со вас, почитувани случајни сопатници низ блузирањево. Претенциозноста, ароганцијата дека ова е прва кавадаречка колумна, не е ништо друго (низ годините наназад од кога ја пишувам и делам со вас), освен желба да некој од вас се осмели за критичко размислување, па да ги споредиме размислувањата за градот. Да, за Градот!

А Кавадарци навистина беше помал град. Барем по површина. Тоа траеше до некаде средината на осумдесетите години, кога се изградени последните згради на потегот од кружниот тек во таканаречениот Нов центар на градот до сегашната заобиколница кај хотел “Фени“, таканаречените згради “Силекс“ и зградите позади основното училиште “Гоце Делчев“. Меѓу нив има и неколку (таканаречени) булевари. И тука е застанат градот, односно неговиот урбан дел. Од девеесетите наваму овде нема ништо изградено, освен пренамена на неколку објекти, а руглото од таканаречениот “Нов суд“, “Младински и пионерски дом“ сеуште се на истото место (узурпирани?) и на увид на секој патник - намерник кој ни доаѓа во градот. Ширењето е пообемно во продолжение на населбите кои се лоцирани на “Смилица“, “Голи оток“, “Брушан маало“, “Коњските дупки“ и слични делови од градот каде никулците на првите куќи се класични дивоградби, кои подоцна од разно – разни причини се урбанизирани и им е дозволено да се шират до недоглед. Да се разбереме, воопшто не ми е важно кој од вас во кој дел од Кавадарци живее, ама треба да се подзамислиме малку над она што денес претставува Кавадарци како градска средина, пред да го испуштиме градот во некоја непозната и антицивилизациска насока. Погледнете само што му се случува на Градскиот парк. Па таму некои идни жители по тоа новите “парковски“ згради што се во изградба ќе имаат привилегиран поглед врз зеленилото, а стравот е основан дека еден солидно голем дел од паркот ќе осамне еден ден како голем паркинг. Опасно блиску сме до денот “Д“ кога Кавадарци ќе ја изгуби и последната битка во напорот да стане пристојно место за живеење. Зошто? Затоа што сме такви – какви што сме и во суштина баш не заболе за Кавадарци. Нели?

П.С. Ах да, во недела на 11 декември се избори. Важни избори! Не дозволувајте да ве прават глупи, гласајте по сопствен слободен избор, оти зад гласачкиот параван вие сте господар на просторот. Какви камери, какви бакрачи, не плашете се од ништо. Нека се плашат тие од вашиот избор! Оти не станува збор за Северна Кореја, станува збор бре за Македонија! И особено за Кавадарци, како место кое допрва треба да го направиме пристојно место за живеење.

By

Марјан Т.

Бул.“Џон Ленон“ 3

Кавадарци

Блузирање (205-235)

(прва кавадаречка колумна)

“...Velika, cista

poslovna zgrada

novac u rukama

prljavo djubre

na ulazu grada

novac u rukama...“

( EKV “Novac u rukama”, LP “S vetrom u lice” 1986)

Помина уште еден ноември во Кавадарци. Вообичаен некој ноември и оваа година. Барем првите дваесет и нешто денови. Зимницата прибрана по подрумите и шпајзовите, привршува варењето на ракијата, турбо фолкот е повлечен (и погласен) во утробите на таканаречените ресторани со звучни префикси и имиња, лисјата пааѓаат, вообичаено есенски и патетично од таванот до подот. Арно ама, политиката која ни ги заеба животите до максимум и го уби духот на градското во градот, забревтува за да кулминира доцна есента. Патетично бре до даска, а ситуацијата и повеќе од сериозна. Трилер во стилот на најмизерните во жанрот.

И додека температурите паѓаат, се вжештуваат ветувањата. Особено оние невозможните за реализација. Кои? Е па тие, во таканаречените програми на политичките партии. Барем дел дасе реализираа изминатите години во Кавадарци, каде ќе ни беше крајот. Некако паралелно со нашето митингашко животарење, времето на планетата земја полека истекува (временски непогоди и катастрофи, глобални антидемократски движења, војни, религиозен фундаментализам од сите бои и вери, болести од минатотото кои се враќаат, модерни болести кои секојдневно мутираат и сл.), а ние овде живееме во константна четвртвековна изборна кампања и убивање на духот. Да, овој штотуку започнат декември ќе биде многу поразличен од изминатите. Па дури и во Кавадарци.

Енормната загаденост на воздухот пак, како константа не не одмина и оваа есен во Кавадарци. Одговорните баш ги заболе. Си тераат тие кампања, се развозуваат со автобусите низ државата, врескаат и ракоплескаат по митинзи, трошејќи ги парите на даночните обврзници. Море уште полошо, трошат пари на генерации кои не се ни родени. Снегот кој падна сигурно нема да ги покрие гнасотиите заостанати од неодговорноста кон иднината на сопствените деца. А Градскиот парк ќе прашате?

Можеше нели, да биде поинаку. Пред да ни заминат најблиските роднини, најдобрите другари и пријатели во некоја нова татковина, каде не им се достапни во ударни медиумски термини моронските сапуници (од која и да земја доаѓаат), разно – разните турбо – фолк “риалити шоуа и пеачки натпревари“. И да се разбереме, ниедна дебела книга со таканаречена “политичка програма“ нема да помогне да се врати нормалното, кога сите “забегавме“ во ненормалното. Оти, може ли да се остане нормален во средина која не почитува никаква култура на живеење, почнувајќи од сообраќајната, преку секојдневната, па се до почитувањето на човечката интима. А бре, ниту кафеанската култура ја нема никаде, само “изврештени фаци“ од трендовски локали по социјалните мрежи. И капак на се, не измалтретираа деновиве осоколените анкетари преоблечени во секакви, демек неполитички рејтинг агенции и шотијазнам организации, а ваму на челото им свети партиската боја. Сме изветреале бре, по сите основи. Топтан.

П.С. Во моментов по подолго време го слушам повторно албумот “Female Tribute To Tom Waits“. Најдобрите светски женски вокали ги пеат песните на неверојатниот Tom Waits. Датира некаде од 2008 година. И денес целиот албум звучи извонредно. А вие, слушате нешто добро освен партиски химни по митинзи?!

By

Марјан Т.

Бул.“Џон Ленон“ 3

Кавадарци