(прва кавадаречка колумна)
Светот денес поради познати причини, не е повеќе ист.
Злото удри жестоко. Каков ќе биде утре светот, никој не знае. Со сиот респект и
почит кон невините жртви во нападнатата Украина и искрена поддршка за нивната
одбрана на сопствената земја, сепак се решив да го објавам ова “роденденско“
издание на колумнава. Да одиме вака со текстот, оти нели, човечкиот живот е
најважен и нема ништо посвето од тоа.
А приказната оди вака: 1967 по многу нешта беше
специфична година. Прво и најважно, се родив таа година (малку самобендисано
нели, ама такво е одповеќе и она што надолу ќе го читате), на денешен ден, 3
март. Таму некаде во близина на денешното “Полициско паркче“, на “Борис Кидрич“
во Кавадарци. Фино маало било во тоа време, иако сум живеел само една година
пред да ме преселат на “Илинденска“ 3 (каде конечно и официјално сум проодел,
иако првите пробни чекори ми биле на “Борис Кидрич“ и “Ресавска“ 3). Не се
сомневам во тоа дека и денес тоа е фино маало. Точно, времињата и луѓето се
менуваат, ама нешто ми кажува дека фини луѓе таму сеуште има. Така и во куќата
во која сум ја поминал првата година од мојот живот, во куќата на чичко Коле и
тетка Вида денес живеат нивните наследници. Да, денес полнам 55 години живот.
Живот и тоа каков! Денес,
оваа извикана 2022 на овој ден сум
со мојот животен сопатник, мојот соборец, мојот најдобар пријател, мојата љубов
– Билјана Соколова. Денес и Тодоровска, ама тоа презимето е најмалку важно.
Најважна е таа и нејзината поддршка, нејзините очи и доверба, нејзиното
мајсторство да ме направи спокоен дека денот утре ќе биде подобар и многу
поубав, нејзиниот неверојатен талент и во уметноста и животот. Треба ли да
напишам во П.С. подолу дека оваа самобендисано напишано парче наречено прва
кавадаречка колумна, ова денешно “славеничко“ издание и е посветено нејзе? Нема
потреба. Одиме натаму.
За мојата животна 55-ка може да се напише стихотворба од
една строфа и стих плус - минус, ама може да се напише и роман од три тома.
Зависи од гледиштата на оние кои ме познаваат долго и искрено и нивните
сопатија, небиднини, радости и плачки, нивните гледања на нашето долгогодишно
споделување на слични вредности и љубов кон животот токму таков каков што е, со
сиот раскош на секојдневни борби да се биде свој, поинаков до ниво кое го
дозволува тоа културата на живеење, да се биде слободен и колку што се може со
добра мисла и доблест за се наоколу. Ако се може де. А се може, нели? Да се
живи и здрави сите со кои ги делевме годините наназад, со кои се боревме, се
радувавме и на најмалата капка причина за радост, со кои веќе утре ќе ги
потврдиме годините кои доаѓаат. Но, сепак ова не е колумна за животот на
авторот на овие редови, колку и да некому тоа така му изгледа, туку е колумна
за Кавадарци, за градот во кој сум роден и во кој сеуште (?!) си го терам
животот. Значи за Кавадарци, а?
А Кавадарци овие 55 години од моето битисување по
неговиот (најпрво калдрма, па коцка) асфалт донесе и однесе промени, но и
застана во некои нешта во местото, оно кому како се падне, нели. За да живееме
и опстојуваме во овој град, пред се се потребни работни места на кои ќе
печалиме за живот. Оти сакале – не сакале, парата е битна. А за работни места
да постојат потребни се (порано) претпријатија, (денес) компании, фирми и
фирмички и слични некои економски важни тракатанци. Е тоа во Кавадарци и низ
минатото го имаше во изобилство. Помалку или повеќе, сепак го имаше. Е сега,
ова натаму би му дошло ко‘ некоја хроника на економијата, стопанството и
угостителството во градот, ама ако. Или можеби - како тоа и каде и со што нашите
предци/родители/баби и дедовци ни пружиле ваква или таква – иднина. Нека биде.
Ако гледаме реално, без разлика на
економската моќ на Кавадарци, градот е лоциран на десет километри од сите
главни патишта во државата. Тоа е и проблем, ама и ќар. Несекојдневни од
секогаш биле насловите на фирмите во кои кавадарчани го заработувале парчето
леб. Буквално. За разлика од денес во ерата на таканаречениот капитализам (кој
ли стадиум е кај нас, никој нема поим, најверојатно мочаната непрекината
транзиција сеуште трае). Така да во минатото во Кавадарци егзистираа,
произведуваа, даваа плати, го градеа градот, се бореа: Металка, Дафинка,
Кавадарка, Авторемонт, Машиноремонт, ЕЛРО, ЕМРО, МИК, ДИК “Страшо Пинџур“, АК
“Тиквеш“, Вишешница, Култура, Грозд, Тиквешанка, Тиквешко поле, Мара Димова,
Даб, Љубаш, Тиквеш Комерц, Бел Камен, Балкан, Тиквеш Транс, Метал Промет, Таан
Алва/Таска, 16 Јуни и многу други. Бившата (троа поголема) држава во која
егзистиравме 45 години на Кавадарци му ги донесе претставништвата и
продавниците на: Беко - Белград, 1 Мај - Пирот, Астибо - Штип, Црн Бор - Прилеп,
Клуз - Љубљана, ЧИК - Куманово, Борово - Борово, Обуќа - Белград, Технометал -
Скопје, Вардар - Скопје, Словенијалес - Љубљана, Треска – Скопје, Дервента –
Дервента, Југобанка - Белград, Ауто Македонија - Скопје, Багат – Загреб, Отекс
- Охрид, “Шипад“ – Сараево, Тетекс -
Тетово, Вартекс - Вараждин, Герас Цунев - Струмица, Тутун - Скопје, Краш -
Загреб, Нова Македонија - Скопје, “Македонија спорт“ – Скопје, Рубин Кармин – Скопје,
Југопластика - Сплит, Агромеханика – Скопје и имаше уште неколку.
А ние пак овде, во Кавадарци де, да не бидеме подолу, “отворивме“
низ годините наназад од кафиќи, преку кафани, па сендвичари, па слаткарници до
ресторани и слични некои фини места и еве ме кај се сеќавам на нив. Оно, овие
кои што следуват се фино, комерцијално и друштвено посетени од мојата маленкост
и ниту едно од нив повеќе не постои, ама сепак тоа се: Баухаус, Астрато, Ќима, Галерија, Сачмо Блуз, Еми, ТТ, Дечки,
Џинго, Делијано, Бакарди, Пест, Александрија, Далпер, Клуб 54, Енџи, Голд Бар, Пекол,
Рај, Текила, Мост, Себастијан, Снек бар, Стар Балкан, Балантајн, Квин, Рока,
Мал Одмор, Роберто, Париз, Коктел, Рио, Весник, Клуб 16, Лепотица, Илинден,
Белград, Њујорк, Тотал, Пис, Пела, Бос, Амадеус, Котката, Анѓел Слаткарот, Дос,
Трач, Диско Младински, Диско Тиквеш, Диско Дорс, Диско Ла Луна, Диско Парк
Клуб, Диско Бал, Диско Ламбада, Диско Хај фај, Амор, Јагода, Клуб Ин... Има
уште некој фин објект, ама за тоа во некоја друга прилика. Ууу, сега гледам,
некаде сум пуштал и музика, сум правел некоја “шема“ и атмосфера, сум правел
радио и ТВ интервјуа, Радио ноќни програми во живо, сум играл флипери и сум
пиел кафе. Ама за тоа во некоја друга прилика. Сега ме чека мала прослава на
мојта 55-ка. А утре, утре е нов ден. Плус петок, па викенд. Машала. И потоа
понеделник, па се одново. Сега тоа поспоро, посмирено, одбрано и подобро.
П.С. И
да завршиме со 1967, со еден подолг респект кон исполнителите и албумите кои се
издадени таа година. Ќе ги препознаете меѓу другото и ден - денес активните,
најголеми и најквалитетни имиња, дали преку нивните тогашни бендови или почетоци
на успешни кариери, сеедно. Голем дел од нив и се на некое друго непознато
место. Ама еве кои исполнители (охохооооо) ги исфрлиле пред љубителите на
добрата музика своите албуми пред 55 години, во култната 1967 година (дел од
овие албуми во вид на плочи, касети и ЦД-а, фолдери, ми се мотат по дома): The
Rolling Stones “Their Satanic Majesties Request”, Big Brother & the Holding
Company “Big Brother & the Holding Company”, The Yardbirds “Little Games”,
Mothers of Invention “Absolutely Free”, The Beach Boys “Wild Honey”, Leonard
Cohen “Songs of Leonard Cohen”, Grateful Dead “Grateful Dead”, The Moody Blues
“Days of Future Passed”, The Byrds “Younger than Yesterday”, The Doors “Strange
Days”, The Beach Boys “Smiley Smile”, Traffic “Mr. Fantasy”, The Beatles
“Magical Mystery Tour”, Buffalo Springfield “Buffalo Springfield Again”, The
Rolling Stones “Between the Buttons”, The Kinks “Something Else by the Kinks”,
Bob Dylan “John Wesley Harding”, The Jimi Hendrix Experience “Axis: Bold as
Love”, Jefferson Airplane “Surrealistic Pillow”, Velvet Underground “The Velvet
Underround and Nico”, Cream “Disreali Gears”, Pink Floyd “The Piper at the
Gates of Dawn”, The Doors “The Doors”, The Who “The Who Sell Out”, The Jimi
Hendrix Experience “Are You
Experienced”, The Beatles “Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band”, Bo Diddley,
Muddy Waters & Little Walter “Super Blues”, Dusty Springfield “The Look of
Love”, Otis Redding & Carla Thomas “King & Queen”, Nina Simone “Nina
Simone Sings the Blues”, Roy Orbison “The Fastest Guitar Alive”, James Brown
“James Brown Sings Raw Soul”, Albert King “Born Under a Bad Sign”, Chuck Berry
“Chuck Berry In Memphis”, Roy Orbison “Cry Softly Lonely One”, Aretha Franklin
“Aretha Arrives”, Bee Gees “Bee Gees’ 1st “, Eric Burdon & The Animals
“Eric Is Here”, James Brown “Cold Sweat”, Sam & Dave “Soul Men”, Ten Years
After “Ten Years After”, John Mayall & the Bluesbreakers “A Hard Road”,
Eric Burdon & The Animals “Winds Of Change”, Van Morrison “Blowin’ Your
Mind!”, Procol Harum “Procol Harum”, David Bowie “David Bowie”, The Rolling Stones
“Flowers”, Frank Zappa “Lumpy Gravy”.
By
Марјан Т.
Бул.“Џон
Ленон“ 3
Кавадарци
